Over de Einstein Telescope
Met de Einstein Telescope willen wetenschappers signalen opvangen die teruggaan tot vlak na de oerknal, en onderzoek doen naar de aard van zwarte gaten. Het observatorium is daarmee van grote betekenis voor de internationale natuur- en sterrenkunde. Als opdracht aan hightech bedrijven en als aanjager van technologische vooruitgang is de Einstein Telescope ook een prachtkans voor de samenleving.
Zwaartekrachtgolven: rimpels in het heelal
Ons heelal trilt dagelijks als ergens in het universum zwarte gaten of neutronensterren om elkaar draaien of botsen. Albert Einstein voorspelde al in 1916 dat afstanden bijna onmeetbaar oprekken en inkrimpen als zo’n zwaartekrachtgolf langskomt. In 2015 wist de Amerikaanse detector LIGO dat verschijnsel voor het eerst te meten.
Met de Einstein Telescope gaan onderzoekers bijvoorbeeld op zoek naar het geboorteproces van zwarte gaten, de structuur van neutronensterren, en de aard van het heelal direct na de oerknal. Ook willen ze de voorspellingen van Einsteins relativiteitstheorie testen als nooit tevoren. Zo krijgen we nieuwe inzichten in ons universum. Het observatorium is daarmee van grote betekenis voor de internationale natuur- en sterrenkunde.
Albert Einstein:
Verbeelding is belangrijker dan kennis
Ondergronds observatorium
Bovengronds is van de Einstein Telescope nauwelijks iets te zien, want het observatorium met zijn drie gangen van elk 10 kilometer lang komt 250 tot 300 meter onder het aardoppervlak om ongestoord te kunnen meten.
Laserbundels in de detectorgangen doven elkaar precies uit, behalve als er een zwaartekrachtgolf langskomt en de detectorgangen tijdelijk uitrekken en inkrimpen. De Einstein Telescope zal duizend keer meer zwaartekrachtgolven detecteren dan zijn voorgangers.
Locatie
De Einstein Telescope stelt hoge eisen aan zijn vestigingslocatie. Een stabiele bodem met weinig verstoring van de omgeving. Maar ook een netwerk van kennispartners om mee samen te werken, bedrijven die de hoogstaande techniek kunnen leveren, en prettige, bereikbare woon- en werkomgeving.
In de grensregio van België, Duitsland en Nederland (Euregio Maas-Rijn) komen al die succesfactoren samen.
Tijdlijn
Op dit moment werken de drie landen gezamenlijk aan haalbaarheidsstudies op diverse gebieden, dat uiteindelijk moet resulteren in een bidbook. Ook andere landen in Europa kunnen hun formele kandidatuur voor de Einstein Telescope melden. Op dit moment is, naast onze grensregio van Nederland met België en Duitsland, ook Sardinië in de race als mogelijke locatie voor de Einstein Telescope. Waarschijnlijk wordt in 2025/2026 bekend wat de meest geschikte locatie is en waar deze topfaciliteit wordt gebouwd.